"BM Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulu" 4'üncü Toplantısı Emine Erdoğan Başkanlığında Gerçekleştirildi

Sıfır Atık Vakfı öncülüğünde Sıfır Atık Hareketi’nin küresel öncüsü ve Sıfır Atık Vakfı Onursal Başkanı Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi’nin himayelerinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, BM Çevre Programı (UNEP) ve BM İnsan Yerleşimleri Programı (BM-Habitat) işbirliğiyle "Sıfır Atık Hareketi: İnsan, Mekan, Dönüşüm" temasıyla düzenlenen Uluslararası Sıfır Atık Forumu kapsamında yapılan toplantıya, Danışma Kurulu üyelerinin yanı sıra Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Sıfır Atık Vakfı Başkanı Samed Ağırbaş ve BM yetkilileri de katıldı.

Açılış konuşmasını Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi'nin yaptığı toplantıyı BM-Habitat İcra Direktörü Anaclaudia Rossbach modere etti.

Toplantının  açılış konuşmasını yapan Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi, BM Genel Sekreter Yardımcıları, Sierra Leone Devlet Başkanı Julius Maada Bio'nun eşi Fatima Jabbe-Bio ve Danışma Kurulu üyelerini selamlayarak başladığı konuşmasında, bugün birçok sevinci ve heyecanı birarada yaşadıklarını söyledi.

Bunların en başında ekip arkadaşlarını bir kez daha Türkiye'de ağırlamanın geldiğini vurgulayan Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi, "Bilmenizi isterim ki danışma kurulumuzda yakaladığımız ruhun, benim nezdimde, gerçekten çok özel bir yeri var. Yürüttüğümüz çalışmalar kadar, kurduğumuz dostluklar da, bir o kadar anlamlı. Bugün ayrıca, dünyanın en büyük sıfır atık organizasyonu olan, Uluslararası Sıfır Atık Forumunu düzenlemenin bahtiyarlığı içindeyim." dedi.

Erdoğan, geçen yıl 13 Aralık'taki üçüncü toplantılarında forumun hazırlıklarını sürdürdüklerini söylediğini anımsatarak, kurdukları bu güzel hayalin hayata geçtiğini görmekten kıvanç duyduğunu vurguladı.

Sıfır Atık Vakfı'nın çok titiz çalışarak büyük bir iş başardığını vurgulayan Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi, "Sizlerin de, gerek hazırlık süreçlerinde, gerekse forum esnasında, panelist olarak forumumuza anlamlı katkılar sunduğunuzu biliyorum ve hepinize en içten şükranlarımı sunmak istiyorum. Sıfır Atık Forumunu daha ilk senesinde 108 farklı ülkeden yüzlerce katılımcıyla gerçekleştiriyoruz. Bakanlar, belediye başkanları, uluslararası kuruluş temsilcileri gibi, özel bir katılımcı profilini ağırlıyoruz. Ne mutlu ki, çevre hareketinin kalbi, bugün İstanbul’da atıyor." diye konuştu.

"Sıfır Atık Hareketi 21. Yüzyılın En Büyük İyilik Hareketidir"

Erdoğan, "Sıfır Atık Hareketi 21. Yüzyılın en büyük iyilik hareketidir. Elbette, Türkiye olarak bu hareketin öncü ülkesi olmaktan ve 'sıfır atığı' yerelden küresele taşımaktan büyük gurur duyuyoruz. 2022 Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda kabul edilen sıfır atık kararı artık bir Birleşmiş Milletler politikasıdır. Sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin, kilit unsurudur. Bu vesileyle ihdas edilen Danışma Kurulumuz da 2023’ten bu yana sıfır atık politikalarının küresel yönünü belirliyor. Biz de Türkiye olarak bu süreçte verdiğimiz tüm vaatlerimizi yerine getirdik. Sıfır Atık Vakfımızı hemen devreye aldık. Bu Vakıf, Birleşmiş Milletler kurumlarıyla eşgüdüm içinde çalışan ve küresel sıfır atık uygulamalarına sahada destek sağlayan öncü bir yapı oldu." ifadelerini kullandı.

Vakfın, kısa sürede çok kapsamlı inisiyatifler hayata geçirdiğini ifade eden Erdoğan, bunlardan birinin önceki toplantılarında haberini verdikleri Sıfır Atık Enstitüsü olduğunu söyledi.

"Sıfır Atık Forumunu Her Yıl Düzenleyerek Kalıcı Hale Getireceğiz"

Bu enstitünün şimdi bilgi, iyi uygulama ve politika paylaşımını sağlayan uluslararası bir merkez olarak faaliyet sürdürdüğüne dikkati çeken Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi, şunları söyledi:

"Yine, geçmiş önerilerimiz arasında yer alan, Sıfır Atık Ödülleri’nin lansmanını bu sene 30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Gününde yaptık. Bu inisiyatiflerin bir diğeri ise Sıfır Atık Fonudur. Az gelişmiş ülkelerdeki sıfır atık projelerinin desteklenmesi için kurulan bu finansal mekanizma, iklim adaletinin sağlanmasında çok önemli bir adımdır. Bu konuya gerçekten çok önem veriyoruz. Çünkü küresel karbon salınımının sadece yüzde 4’üne neden olan ülkelerin iklim değişikliğinden orantısız etkilenmesi küresel adalet anlayışını zedeliyor. Çevre sorunlarının maliyetini tek başlarına göğüslemeye çalıştıkları bu döngü mutlaka kırılmalıdır. Önümüzdeki süreçte bu girişimlerimizi daha da ileriye taşıma niyetindeyiz. Öncelikle Sıfır Atık Forumunu her yıl düzenleyerek kalıcı hale getireceğiz."

Uluslarası Sıfır Atık Forumunun, küresel bilgi paylaşımının en önemli platformu olması ve küresel sıfır atık hareketinin operasyonel liderliğini üstlenmesini hedeflediklerini belirten Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi, bunun yanında İstanbul’un sıfır atığın küresel merkezi olmasını arzu ettiklerini vurguladı.

"İstanbul Sıfır Atığın Başkenti Olacak İnşallah"

İstanbul'un üç evrensel imparatorluğa başkentlik yapmış kadim bir yurt olduğunu belirten Emine Erdoğan, bugün de dünya üzerindeki en önemli kültür, turizm, sanat, finans ve ticaret başkentlerinden biri olmaya devam ettiğini söyledi.

Erdoğan, "İstanbul'un öyle dinamik bir ruhu var ki ben ona 'yeni başlangıçların şehri' diyorum. İşte biz bu ruhu sıfır atıkla da buluşturacağız ve bundan sonra İstanbul sıfır atığın başkenti, insanlığın sürdürülebilir gelecek vizyonunun merkezi, doğa dostu girişimlerin, başlangıç noktası olacak inşallah." ifadelerini kullandı.

"Kadınlar ve Çocuklar Ana Hedef Kitlemiz Olmalıdır"

2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine ulaşmak için önlerinde yalnızca 5 yılın kaldığını vurgulayan Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi, şunları söyledi:

"Maalesef hedeflerin henüz yüzde 18’i gerçekleştirilebildi. Bu süreci hızlandırabilmek için farkındalık çalışmalarına ağırlık vermemiz gerektiği inancındayım. Kadınlar ve çocuklar ana hedef kitlemiz olmalıdır. Onların nesilleri ve geleceği şekillendiren gücünü Sıfır Atık Hareketine etkin bir şekilde kanalize etmeliyiz. Yeri gelmişken, Sierra Leone Cumhuriyeti Devlet Başkanı eşi kıymetli kardeşim Fatima'yı tebrik ediyorum Afrika Devlet Başkanları Eşleri Teşkilatı’nda dönem başkanı olarak yürüttüğü projeleriyle, Afrika'da, sıfır atığın öncüsü oldu. insanlık ailesine olan büyük katkılarından dolayı kendisine teşekkür ediyorum. Sıfır atık çalışmalarına dahil etmemiz gereken bir diğer önemli başlıksa yerel kültürlerin çevre dostu uygulamalarıdır."

"Örneklerin Araştırılması ve Bir Envanterinin Çıkarılmasını Öneriyorum"

Erdoğan, küreselleşmenin yerel kültürleri erozyona uğrattığı ve bu süreçte ekolojik kültürün de toplumsal hafızadan silindiğini belirterek şu örnekleri paylaştı:

"Geleneksel Türk evlerindeki yazlık ve kışlık kat ayrımı enerji verimliliği uygulaması için çok güzel ve tarihsel bir örnektir. Keza, gıda muhafazası için kullanılan doğal depolar buzluk mağaraları ve mahzenler insan-doğa uyumundan ve binlerce yıllık deneyimden doğan uygulamalardır. Elektrik gerektirmeyen geleneksel mutfak aletleri de ekolojik tasarım ve tasarruf kültürü için ilham kaynaklarıdır. Her kültürün kendi coğrafyasıyla şekillenmiş nice ufuk açan uygulama var. Bugün karşı karşıya olduğumuz küresel sorunların çözümünde modern bilimle birlikte bu geleneksel bilgi ve yöntemlerden de mutlaka faydalanmalıyız. O nedenle bu örneklerin araştırılması ve bir envanterinin çıkarılmasını öneriyorum. Böylelikle hem ekolojik kültürü koruma altına alabiliriz hem de sıfır atık yaşam modelinin uygulanmasında önemli bir motivasyon kaynağı sağlarız."

Sosyal medya mecralarında sürdürülebilir yaşam temalı kullanıcı hesaplarının giderek daha çok ilgi gördüğünü belirten Emine Erdoğan, bu hesapların çoğunun genç insanlara ait olmasını çok umut verici bulduğunu kaydetti.

Sıfır Atık Hareketinin yeni bir açılım yapacağı noktanın tam olarak burası olduğu görüşünde olduğunu ifade eden Erdoğan, eğer bu fırsatı iyi değerlendirirseler iki yönlü kazanım sağlayabileceklerini ifade etti.

Emine Erdoğan, "Hem yerel bilgeliği yeniden gündelik yaşamın bir parçası haline getirerek geleceğe aktarabiliriz hem de sosyal medyaya tüketim kültürünü besleyen değil, sıfır atık hareketine hizmet eden yeni bir kimlik kazandırabiliriz." dedi.

"Birleşmiş Milletler Sıfır Atık Mekanizması Kurulmalı"

Danışma Kurulu'nun çatısı altında 2 yıl geçirdiklerini birçok başarıya imza attıklarını vurgulayan Erdoğan, şunları kaydetti:

"Bu zamana sığdırdıklarımıza baktığımızda, görüyoruz ki kurulumuzun çalışmaları sıfır atığın küresel çapta kurumsallaşmasında büyük bir rol oynadı. 2026 yılında üç yıllık görev süremizi tamamlamış olacağız. Ancak şunu çok iyi biliyorum ki sıfır atık anlayışı etrafında inşa ettiğimiz bu güçlü birliktelik devam edecektir. Birleşmiş Milletler Habitat ve Birleşmiş Milletler Çevre Programının koordinasyonunda, Sıfır Atık Vakfımızın da desteğiyle kalıcı bir Birleşmiş Milletler Sıfır Atık Mekanizması kurulmalıdır. Sıfır Atık Forumu da bu platformun evrensel yüzü ve bilgi merkezi olmalıdır. 2026 bizim için bir son değil bilakis yeni bir yolculuğun başladığı tarih olacaktır. Yoğun bir gündemimiz var sizlerin fikir ve önerilerini dinlemeyi büyük bir heyecanla bekliyorum."

Sıfır Atık Hareketi

Sıfır Atık Hareketi, 27 Eylül 2017'de Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi'nin himayesinde başladı.

BM Genel Kurulu'nda 14 Aralık 2022'de Türkiye'nin ana sunuculuğunda, 105 ülkenin de ortak sunucu olduğu "Sıfır Atık" kararı oylamayla kabul edildi ve 30 Mart, "Uluslararası Sıfır Atık Günü" ilan edildi.

30 Mart 2023'te BM Genel Kurul Salonu'nda yapılan ilk 30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü etkinliğinde ana konuşmacı Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi oldu.

Bu etkinlikte BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, "BM Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulu"nun kurulacağını duyurdu ve Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi'ye başkanlık teklif etti. Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi, bu teklifi kabul ederek 12 Nisan 2023'te resmen kurulan kurulun başkanlığını üstlendi.

BM 78. Genel Kurulu kapsamında Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi'nin öncülüğünde New York'taki Türkevi'nde "Küresel Sıfır Atık Hareketine Doğru" etkinliği düzenlendi. Etkinlikte Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Küresel Sıfır Atık İyi Niyet Beyanı"na ilk imzayı attı.